Saatleri Ayarlama Enstitüsü'nü uzun zamandır okumak istiyordum.Fakat galiba kitaplar okunacakları zamanı seçiyorlar.Ben de ancak okuyabildim.Kitapta Hayri İrdal adlı karakterin hayat hikayesi çerçevesinde Osmanlının son zamanlarından 1950lere uzanan bir Türkiye hikayesi anlatılıyor.Modernleşen hayatın,modernleşen cemiyetin sonucunda değişen insan ilişkileri,bilim ve sanat değerleri,gündelik hayatın kodları hakkında yazılmış bir roman.Kitapta mülayim,ezilen ve hayatın akışına kapılıp giden,dürüst bir adam olan Hayri Bey'in,Halit Ayarcı adlı bir müteşebbisle tanışarak Saatleri Ayarlama Enstitüsü adlı bir kurum kurmaları anlatılıyor.Her saniyenin önemli olduğu modern hayatta daha da ileriye gidebilmek için ayarsız saatler düzeltilmelidir çünkü.Hayri Bey bu abesle iştigale girmek istemez ama başka çaresi yoktur.Kitap ilerledikçe Saatleme Bankası,Türlü İşler Bankası,İspiritizma Cemiyeti gibi tuhaf kurumların ve yine birbirinden tuhaf karakterlerin resmigeçidine dönüşüyor.Bu karakterlerden biri de Mübarak adlı eski bir saat!
Kendi fonksiyonunu yaratacak olan bir kurum ve bu kurumun istihdam ettiği insanlar,aşk üçgenleri,kayıp hazineler,insan ilişkileri,simya,saat ve zaman kavramları,yeni ve batılı olana duyulan ilgi kitapta çok güzel işleniyor.Dört bölümden oluşan kitap Tanpınar'ın benzersiz üslubu ve kurgusuyla gayet akıcı.Bir süre sonra olayların ve kişilerin absürdlüğü o kadar artıyor ki Hayri Bey gibi çıldırmanın eşiğine geliyor insan.Modernleşmeye çalışan topluma yönelik müthiş bir kara mizah örneği.Mutlaka okunmalı.
"Bilgi bizi geciktirir.Zaten ne sonu ne gayesi vardır.Mesele yapmak ve yaratmaktır.Bilselerdi, bilselerdi...Fakat bilselerdi bunu yapamazlardı.Bu heyecana,bu icada,bu kendiliğinden bulmaya erişemezlerdi.Bilgileri buna mani olurdu..."
"İnsan neyi anlatabilir?İnsan insana, insanlara hangi derdini anlatabilir?Yıldızlar birbiriyle konuşabilir, insan insanla konuşamaz."
0 fikrim var:
Yorum Gönder